Επικοινωνιακά τα μέτρα Ζαχαράκη – είναι επαρκές το θεσμικό πλαίσιο. Να σταματήσει η επίθεση στο δημόσιο πανεπιστήμιο

 

16 Μαΐου 2025

Επικοινωνιακά τα μέτρα Ζαχαράκη – είναι επαρκές το θεσμικό πλαίσιο.
Να σταματήσει η επίθεση στο δημόσιο πανεπιστήμιο

Ένα σοβαρό περιστατικό βίας με κουκουλοφόρους στη Νομική στις 30/4, που ανάγκασε την κυβέρνηση να κάνει μέχρι και σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό για να λάβει μέτρα, και ένα δεύτερο στη συνέχεια, στην Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου στις 6/5, με ισχυρή σημειολογία [1], επανέφεραν στην επικαιρότητα το θέμα «βία και ανομία στα πανεπιστήμια».

Τα μέσα ενημέρωσης υπερθεματίζουν και το προβάλλουν έντονα, με γενικές κρίσεις που δεν παίρνουν υπόψη τις διαφορές μεταξύ των ιδρυμάτων και δυσφημούν συνολικά το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο. Παραβλέπουν δε τη γενικότερη κατάσταση ανομίας και παραβατικότητας που επικρατεί σε κάθε δημόσιο χώρο πέραν των πανεπιστημίων, ακόμη και σε δημοτικά σχολεία!

Η κυβέρνηση βρέθηκε σε δύσκολη θέση, επειδή αφενός έχει επενδύσει εδώ και πολλά χρόνια στη θεματική «νόμος και τάξη», αφετέρου πρέπει να εξηγήσει γιατί απέτυχε η πολιτική της.  Σχοινοβατεί ανάμεσα σε ένα αφήγημα επιτυχίας («δεν υπάρχουν καταλήψεις» - αφηγητής ο ίδιος ο πρωθυπουργός στο tik-tok), σε ένα αφήγημα περισσότερου νόμου και τάξης («χρειάζονται αυστηρότερες ποινές», «θα υπάρχουν συνέπειες», «αυτοδίκαιη ποινή») και στη μετάθεση ευθυνών στα πανεπιστήμια  («πρέπει να εφαρμοστεί ο νόμος», «δεν έχουν καλά σχέδια ασφάλειας»).

Πριν τέσσερα χρόνια, με τον Ν.4777 η κυβέρνηση υποσχέθηκε «την προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας και την αναβάθμιση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος».  

Κορμός της πολιτικής της ήταν η σύσταση της ειδικής αστυνομικής δύναμης ΟΠΠΙ (Ομάδες Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων) με 24ωρη παρουσία στα πανεπιστήμια και με αρμοδιότητες επιτήρησης και φύλαξης. Συνοδά μέτρα περιλάμβαναν την εγκατάσταση καμερών και τον έλεγχο της πρόσβασης, ακόμη και με συστήματα «τουρνικέ», καθώς και θεσμοθέτηση Επιτροπών Ασφάλειας και Προστασίας και πειθαρχικών διαδικασιών για τους φοιτητές.

Από την εξαγγελία εκείνων των μέτρων είχαμε προειδοποιήσει ότι οι ΟΠΠΙ, δηλ. η λεγόμενη «πανεπιστημιακή αστυνομία», ήταν μέτρο ατελέσφορο και αχρείαστο (με την έννοια ότι είτε η διαρκής αστυνομική παρουσία στις σχολές είναι υπερβολική, είτε, ανάλογα με τα περιστατικά, ανεπαρκής και θα χρειαζόταν επέμβαση άλλων αστυνομικών δυνάμεων). Είχαμε προβλέψει επίσης ότι αυτή η μυωπική και ανεφάρμοστη τελικά πολιτική θα προκαλούσε εντάσεις και αναταραχή στο πανεπιστήμιο. Πράγματι η πολιτική αυτή, με τις αντιδράσεις που προκάλεσε ενάντια στην «πανεπιστημιακή αστυνομία», τροφοδότησε ένα αντιθεσμικό κίνημα, ανέστησε πολιτικά δυνάμεις που είχαν περιπέσει σε ανυποληψία και εξέθρεψε νέες γενιές φοιτητών που πιστεύουν ότι οποιαδήποτε παρουσία της αστυνομίας στο πανεπιστήμιο είναι σοβαρότερο πρόβλημα από μια κατάληψη εξωπανεπιστημιακών.

Η προδιαγεγραμμένη αποτυχία της λειτουργίας των ΟΠΠΙ ομολογήθηκε πρόσφατα  και από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, ενώ οι αστυνομικοί που προσλήφθηκαν εκτός των κανονικών διαδικασιών υπηρετούν σήμερα σε άλλες θέσεις. 

Στο μεταξύ τα πανεπιστήμια παραμένουν ακάλυπτα στον τομέα της φύλαξης και της ασφάλειας προσωπικού και εγκαταστάσεων, καθώς εξαιτίας της χρόνιας υποχρηματοδότησης υπάρχουν μεγάλα κενά σε προσωπικό έστω και απλής φύλαξης. Μπορεί πολλά εξ αυτών να έχουν συστήσει τις προβλεπόμενες Επιτροπές και να έχουν συντάξει Σχέδια Ασφάλειας και Προστασίας, όμως εξακολουθεί να μην υφίστανται συγκροτημένες υπηρεσίες πανεπιστημιακής φύλαξης, οι οποίες σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο πρέπει να στελεχώνονται με το ελλιπέστατο μόνιμο προσωπικό καθώς και με προσωπικό έκτακτο που μισθοδοτείται από κονδύλια του ΕΛΚΕ – στερώντας πόρους που προορίζονται για την έρευνα!

Η πρόσφατη δέσμη μέτρων που εξήγγειλε η υπουργός Παιδείας έχει επικοινωνιακή στόχευση η οποία ανατροφοδοτεί τον λαϊκισμό που περιβάλλει το θέμα «βία στα πανεπιστήμια». Τα κύρια σημεία, που προβάλλονται σαν εικόνα μιας -τάχα- αποτελεσματικής και αυστηρής πολιτικής, πάσχουν νομικά και δεν αντέχουν σε σοβαρή κριτική.

Συγκεκριμένα, η («αυτοδίκαιη») επιβολή ποινής χωρίς ακρόαση είναι αντισυνταγματική (Σ. α.20) και παραβιάζει το τεκμήριο της αθωότητας (Κ.Π.Δ. α.71). Επομένως, η «αυτοδίκαιη» επιβολή της πειθαρχικής ποινής της αναστολής της φοιτητικής ιδιότητας με μόνη την άσκηση ποινικής δίωξης (ή κατά τον κυβερνητικό εκπρόσωπο με μόνη τη σύλληψη!) είναι απαράδεκτη στο νομικό μας σύστημα. Το μέτρο αυτό αποσκοπεί μόνο στον εντυπωσιασμό της κοινής γνώμης.

Εξάλλου, οι ποινές της αναστολής και της διαγραφής δεν εισάγονται τώρα για πρώτη φορά, αλλά προβλέπονται ήδη στο νόμο (ν.4777/21 και 4957/22), που όμως παρέχει τις απαραίτητες εγγυήσεις για τη σχετική πειθαρχική διαδικασία.

Η εξαγγελία για «θέσπιση ειδικού ποινικού πλαισίου για την πανεπιστημιακή βία, κατά τα πρότυπα της αθλητικής και της ενδοοικογενειακής βίας», χωρίς να προσδιορίζεται τι μπορεί να συνιστά «πανεπιστημιακή βία», αποτελεί μία ακόμη επικοινωνιακή πομφόλυγα. Είναι ένα αχρείαστο μέτρο και στο βαθμό που το πεδίο εφαρμογής του θα είναι ασαφές ή θα περιλαμβάνει τις θεμιτές διεκδικητικές δράσεις των φοιτητών, ή θα τις συγχέει με αξιόποινες πράξεις εξωπανεπιστημιακών, θα προκαλέσει, όπως συνέβη και με τις ΟΠΠΙ, σοβαρές εντάσεις πριν ακόμη επιχειρηθεί η θεσμοθέτησή του.

Το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο φύλαξης είναι υπερεπαρκές αλλά δεν διατίθενται οι απαραίτητοι πόροι: Με τον ν.4623/2019 τροποποιήθηκε η νομοθεσία για το «άσυλο» και η αστυνομία μπορεί να επεμβαίνει χωρίς άδεια. Με τον ν. 4777/2021 ρυθμίστηκαν τα πειθαρχικά για φοιτητές (όργανα, εγγυήσεις, ποινές) που αυτονόητα είναι υποκείμενα πειθαρχικής διαδικασίας - όμως τα παραπτώματα δεν πρέπει να καθορίζονται από τον νόμο αλλά από τον εσωτερικό κανονισμό. Υποχρεώνονται επίσης τα πανεπιστήμια σε χρήση τεχνικών μέσων (κάμερες) και ελεγχόμενη πρόσβαση – τα οποία είναι αποδεκτά εκεί που είναι αναγκαίο και εφικτό. Τροποποιήθηκε και προβλέπει αυστηρότερες ποινές το α.168 του Ποινικού Κώδικα περί διατάραξης της λειτουργίας υπηρεσίας, που σχετίζεται με καταλήψεις).

Αντί της αυστηροποίησης, πιο σημαντικές είναι η σταθερή πολιτική βούληση [2], η εφαρμογή των νόμων και η ταχύτητα στη διεκπεραίωση των υποθέσεων, ώστε να λειτουργεί ο αποτρεπτικός χαρακτήρας της ποινής και να μη δίνεται η εντύπωση ότι επικρατεί ατιμωρησία και ανομία [3].

Παράλληλα, η πανεπιστημιακή κοινότητα έχει ευθύνη να καθορίζει και να εφαρμόζει τους εσωτερικούς κανόνες λειτουργίας της στο πλαίσιο του αυτοδιοίκητου, όπως και να απομονώνει και να εκτοπίζει αντιδημοκρατικές απόψεις και πρακτικές επιβολής, που καλλιεργούν μισαλλόδοξες και ολοκληρωτικές αντιλήψεις.

Πρέπει να σταματήσει η επικοινωνιακή επίθεση στο δημόσιο πανεπιστήμιο με αφορμή περιστατικά βίας που ανάλογά τους δεν αποτρέπονται ούτε εκτός πανεπιστημίου [4]. Η στήριξη του δημόσιου πανεπιστημίου, για την οποία διαβεβαιώνει σε κάθε ευκαιρία η κυβέρνηση, δεν συντελείται με την παραμέλησή του, την ενορχηστρωμένη δυσφήμησή του,  και παράλληλα με τη διαφήμιση, ακόμη και από τα πρωθυπουργικά χείλη [5], της δήθεν έλευσης ιδιωτικών ξένων πανεπιστημίων, ενώ πρόκειται απλώς για υφιστάμενα κολέγια που αλλάζουν ονομασία.

Στήριξη του δημόσιου πανεπιστημίου σημαίνει επαρκείς πόρους σε κονδύλια και προσωπικό, αξιοπρεπείς αποδοχές, σεβασμός του αυτοδιοίκητου, ανταπόκριση στα αιτήματα των πανεπιστημίων – όροι απαραίτητοι για την αναβάθμιση του πανεπιστημίου και τη διαμόρφωση ομαλών και ποιοτικών συνθηκών λειτουργίας. 

Σημαίνει τελικά εμπιστοσύνη στο δημόσιο πανεπιστήμιο και στους πανεπιστημιακούς καθηγητές που κάτω από πολύ δυσμενέστερες συνθήκες σε σχέση με τους άλλους ευρωπαίους  συναδέλφους τους κρατούν το ελληνικό πανεπιστήμιο σε υψηλό ακαδημαϊκό επίπεδο, ανάλογο των καλών ευρωπαϊκών πανεπιστημίων.

Δ Ι Ο Ι Κ Ο Υ Σ Α     Ε Π Ι Τ Ρ Ο Π Η 

Κ Ι Ν Η Σ Η Σ     Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Α Κ Η Σ      Α Ν Α Β Α Θ Μ Ι Σ Η Σ

 

Σημειώσεις - Παραπομπές

[1] Στην Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου διδακτορικός φοιτητής 34 ετών χαστούκισε υπεύθυνη κυλικείου που του ζήτησε να μην κολλήσει αφίσα στο τζάμι. Η σκηνή προβλήθηκε στα τηλεοπτικά δίκτυα παράλληλα με ένα περιστατικό άγριας συμπλοκής μεταξύ φοιτητικών παρατάξεων την ίδια μέρα.
(βλ. https://www.news247.gr/ellada/taftopoiithike-o-foititis-pou-xtipise-tin-idioktitria-kilikeiou-stin-politexneioupoli/)

[2] ερωτηθείς ο Γ.Γ. Προστασίας του Πολίτη, στο δελτίο ειδήσεων του α’ προγράμματος της ΕΡΤ στις 14/5, για το πώς εντοπίστηκαν και συνελήφθησαν τόσο σύντομα [σε δύο εβδομάδες] οι δράστες της επίθεσης στη Νομική, απάντησε «άλλαξε το δόγμα».
(βλ. https://www.liberal.gr/politiki/g-g-prostasias-toy-politi-gia-tis-syllipseis-i-bia-sta-panepistimia-den-einai-anekti)

[3] Η εισβολή κουκουλοφόρων στο ΟΠΑ (29/10/2020) και ο προπηλακισμός του πρύτανη (και νυν Γ.Γ. Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης) προκάλεσε τότε την αντίδραση όλης της κοινωνίας. Δύο μήνες μετά συνελήφθησαν 8 φοιτητές, και τρία χρόνια αργότερα (Φεβρουάριος 2024) οι 5 απαλλάχθηκαν και τρεις παραπέμφθηκαν με μετατροπή των κατηγοριών από κακουργηματικές σε πλημμεληματικές.
(βλ. https://www.capital.gr/epikairotita/3775934/diapompeusi-prutani-opa-atimoritoi-oi-5-sta-malaka-oi-3-apo-tous-8-katigoroumenous/ ),    

[4] ενδεικτικά περιστατικά των τελευταίων ημερών:

10/5/2025 Ματαίωση παρουσίασης βιβλίου στη ΔΕΒΘ μετά από εισβολή διαμαρτυρομένων
(βλ. https://www.voria.gr/article/thessaloniki-diadilosi-yper-tis-palaistinis-se-ekdilosi-toy-israil-stin-ekthesi-biblioy)

12/5/2025 Άγνωστοι διέρρηξαν και βανδάλισαν την εκκλησία του νοσοκομείου «Αγία Όλγα»
https://todaypress.gr/2025/05/12/vandalismos-kai-diarrixi-parekklisiou-stin-attiki-fotoreportaz/

13/5/2025 Άγνωστοι προκάλεσαν καταστροφές στα μηχανήματα επικύρωσης εισιτηρίων στον σταθμο ΗΣΑΠ Πετραλώνων.
(βλ. https://todaypress.gr/2025/05/13/ta-spasane-ston-isap-zimies-apo-agnostous-ston-stathmo-petralona/)

14/5/2025 Εισβολή εξωσχολικών σε γυμνάσιο την ώρα μαθήματος – τραυματίστηκαν μαθητές
(βλ. https://www.rthess.gr/ellada/eisvoli-exosxolikwn-evosmos-gymnasio/)

[5] Στον εβδομαδιαίο απολογισμό του κυβερνητικού έργου της 16/3/2025 ο πρωθυπουργός πρόβαλε επιλεκτικά ένα βρετανικό πανεπιστήμιο και τις σχολές που ενδιαφέρεται να λειτουργήσει (ως «μη-κερδοσκοπικό» παράρτημα – ΝΠΠΕ). Την αίτηση φυσικά υποβάλλει το κολέγιο που ως τώρα παρέχει τις σπουδές με συμφωνία δικαιόχρησης.
(βλ. https://www.alfavita.gr/ekpaideysi/472122_mitsotakis-panepistimio-toy-york-thelei-na-dimioyrgisei-parartima-stin-ellada  και
https://www.protothema.gr/greece/article/1623144/idiotika-panepistimia-poies-sholes-tha-anoixoun-ta-12-xena-aei/)

ΚΙΠΑΝ ΑΠΘ – για τα επεισόδια σε ΑΠΘ και ΕΚΠΑ

 

ΚΙΠΑΝ ΑΠΘ – για τα επεισόδια σε ΑΠΘ και ΕΚΠΑ

Θεσσαλονίκη 2-5-2025 

Με αφορμή τα γεγονότα που εκτυλίχθηκαν γύρω από την εκκένωση «στεκιού» στο κτίριο της ΦΜΣ του ΑΠΘ [1], η ΚΙΠΑΝ αναγνωρίζει ότι το δικαίωμα ελέγχου των πανεπιστημιακών χώρων ανήκει αποκλειστικά στη διοίκηση, που μπορεί και πρέπει να παραχωρεί τη χρήση κατάλληλων χώρων για τις ποικίλες δραστηριότητες φοιτητικών ομάδων και των φοιτητικών συλλόγων.

Δηλώνει επίσης πως θεωρεί υποχρέωση των πανεπιστημιακών αρχών να ανακτήσουν τον έλεγχο χώρων του πανεπιστημίου τους οποίους κατέχουν αυθαίρετα και νέμονται ομάδες αγνώστων στη διοίκηση.

Η συνδρομή αστυνομικών δυνάμεων στις περιπτώσεις αυτές είναι αναγκαία και δεν μπορεί να αποτελεί αιτία διαμαρτυριών και επεισοδίων. Με υπευθυνότητα τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας θα πρέπει να κατευνάζουν αντί να υποδαυλίζουν τις αντιδράσεις όποιων θεωρούν ότι η παρουσία και μόνο της αστυνομίας αποτελεί αιτία πολέμου, και προκαλείται νέος κύκλος επεισοδίων, όπως είδαμε να συμβαίνει στο παρελθόν.

Αναντίρρητα επίσης, οι παρεμβάσεις των αστυνομικών δυνάμεων πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες των πανεπιστημιακών χώρων, και αν είναι άσκοπες ή υπερβαίνουν το μέτρο, πρέπει να καταγγέλλονται και να ελέγχονται αρμοδίως.

Η ΚΙΠΑΝ παράλληλα καταδικάζει απερίφραστα τη δράση κουκουλοφόρων μέσα στο πανεπιστήμιο, αυτή τη φορά με εγκληματική βία σε εκδήλωση της κυβερνητικής φοιτητικής παράταξης στο ΕΚΠΑ στις 30/5 [2] και δηλώνει ότι θα προασπίζεται αδιαπραγμάτευτα την ακαδημαϊκή ελευθερία και το κύρος του δημόσιου πανεπιστημίου, το οποίο απειλείται πολλαπλά αυτή την περίοδο._

 

[1] https://www.voria.gr/article/thessaloniki-pedio-mahis-apth-meta-tin-anakatalipsi-sto-steki-fysikoy-video

[2] https://www.alfavita.gr/ekpaideysi/476560_epithesi-sti-nomiki-ti-exetazei-i-astynomia-gia-toys-drastes-poios-einai-o

Παλαιά και νέα κολέγια: Μοιράζοντας πτυχία και χάντρες για τους ιθαγενείς, 17-2-2025

 

Παλαιά και νέα κολέγια: Μοιράζοντας πτυχία και χάντρες για τους ιθαγενείς

Η πρώτη αίτηση με βάση το νόμο 5094/2024 για ίδρυση παραρτήματος ξένου πανεπιστημίου - Νομικού Προσώπου Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ), ή κατά τον τύπο για «ίδρυση μη κρατικού πανεπιστημίου», κατατέθηκε από ένα δημόσιο γαλλικό πανεπιστήμιο, του οποίου πτυχία νομικής δίνονται εδώ και 20 χρόνια στην Αθήνα από το κολέγιο IdEF.

Δεν υποβλήθηκε βέβαια «από τη Σορβόννη», όπως κομπάζουν ο Υπουργός Παιδείας και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος στις δηλώσεις τους, και αναπαράγουν τα μέσα ενημέρωσης. Ο σύνδεσμος που παρέθεσε ο κ.Πιερρακάκης [1] αναφέρει τα πανεπιστήμια της «Καγκελαρίας των Πανεπιστημίων του Παρισιού» [2]. Στο ίδιο site, η ίδια η Σορβόννη λέει πως τα πανεπιστήμια που τη συνιστούν είναι τα «Paris-1, -3, -4 και -5» [3]. 

Το πανεπιστήμιο που υπέβαλε την πρώτη αίτηση είναι το «Sorbonne Paris Nord-SPN» [4] γνωστό ως «Paris-13», ένα μέτριο πανεπιστήμιο [5] στα βόρεια του Παρισιού. Το SPN, που μόλις το 2020 προσέθεσε το «Sorbonne» στην ονομασία του [6], έχει φθίνουσα πορεία στις διεθνείς κατατάξεις [7], συνεπώς οι θριαμβολογίες και η δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου ότι είναι «ένα από τα πλέον σημαντικά ακαδημαϊκά και ερευνητικά κέντρα της Γαλλίας» [8] μόνο θυμηδία προκαλούν.

Όσο για το πτυχίο Νομικής (3ετές - “licence”) που δίνει το SPN [9], γαλλικοί ιστότοποι το κατατάσσουν 20στό στα 25 [10], ενώ σε μια άλλη κατάταξη είναι 55ο στα 55 [11] (με βαθμολογία 1,2/20 και κριτήριο το επίκαιρο για μας ποσοστό αποφοίτησης, που είναι 4,6% στα 3 χρόνια και συνολικά 13,5% στα 4 χρόνια !). Αυτό το πτυχίο παρέχεται, με συμφωνία δικαιόχρησης, από το κολέγιο IdEF εδώ και 30 χρόνια, και προφανώς θα συνεχίσει να παρέχεται από το υπό σύσταση ΝΠΠΕ, το οποίο «θα αναβαθμίσει το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα».

Και ενώ το «έρχεται η Σορβόννη» έγινε το σύντομο ανέκδοτο των ημερών, αυτή η δήθεν εμβληματική πρώτη αίτηση από το πανεπιστήμιο SPN ήρθε να κατεδαφίσει το αφήγημα της σκοπιμότητας ίδρυσης των παραρτημάτων – ΝΠΠΕ.

Αν λειτουργήσει το ΝΠΠΕ «Γαλλικό Πανεπιστήμιο της Ελλάδος - International Campus Sorbonne Paris Nord», θα μπορούν να εγγράφονται απευθείας οι σπουδαστές στο ελληνικό παράρτημα του γαλλικού SPN αντί για το κολέγιο Αθηνών IdEF, από όπου θα παίρνουν, όπως και πριν, το ίδιο πτυχίο του SPN. Σύμφωνα δε με το ρεπορτάζ, πρόκειται να κατατεθούν άλλες 8 αιτήσεις ίδρυσης ΝΠΠΕ-παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων από τα αντίστοιχα κολέγια που ήδη δίνουν τα πτυχία αυτών στην Ελλάδα, και 2-3 μόνο από (Κυπριακά) πανεπιστήμια που δεν συνδέονται με υφιστάμενο κολέγιο [12].  

Η «επιστροφή 40.000 φοιτητών που σπουδάζουν στο εξωτερικό» και το «σπάσιμο του κρατικού μονοπωλίου στην ανώτατη εκπαίδευση» (ήδη κατηργημένου αφού αναγνωρίζονται τα πτυχία κολεγίων), ήταν οι λόγοι που προβλήθηκαν και αξιοποιήθηκαν επικοινωνιακά για τη θεσμοθέτηση των ΝΠΠΕ με «παράκαμψη» του Συντάγματος. Εκείνο που προκύπτει είναι ότι οι 10-15.000 σπουδαστές που γράφονται το χρόνο στα κολέγια στο εξής θα γράφονται στα ΝΠΠΕ για να παίρνουν το ίδιο πτυχίο και επαγγελματικά δικαιώματα με λιγότερες διατυπώσεις.

Η πολυδιαφημισμένη προσέλκυση φημισμένων ξένων ιδιωτικών πανεπιστημίων που θα ιδρύσουν παραρτήματα στην Ελλάδα διαπιστώνεται ξεκάθαρα πως είναι μια μεταμφίεση των κολεγίων και αλλαγή της επιγραφής τους. Μια αναβάθμιση των σχολαρχών των κολεγίων  - σκαπανέων του «Ελντοράντο της μεταλυκειακής εκπαίδευσης» (όπως το χαρακτήρισε ο Υπουργός Παιδείας στη Βουλή [13]) σε πρυτάνεις «ιδιωτικών πανεπιστημίων».

Επιβεβαιώνεται πλήρως η κριτική μας πριν ακριβώς ένα χρόνο στο νομοσχέδιο για τα ΝΠΠΕ, όταν τα ονομάζαμε «νέα κολέγια», διαπιστώνοντας ότι [14] «Τα ΝΠΠΕ θα είναι «μη κερδοσκοπικά»  παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων, που θα ιδρύονται και θα λειτουργούν από ιδιώτες με εμπορικές συμφωνίες πιστοποίησης (validation) ή δικαιόχρησης (franchising) [άρθρο 129.β], όπως ήδη συμβαίνει με τα λειτουργούντα (κερδοσκοπικά) κολέγια», αλλά παραμένει αναπάντητο το ερώτημα που θέσαμε: «για ποιο λόγο ιδιωτικά κεφάλαια θα επενδύσουν σε εμπορικό σχήμα «μη κερδοσκοπικής» παροχής εκπαίδευσης, όταν μάλιστα δεν συγκαλύπτονται οι κερδοσκοπικές προθέσεις και τα σχέδια των επενδυτικών κεφαλαίων, που προβάλλονται ανοικτά στον τύπο».

Στο μεταξύ,  η συστηματικά μεροληπτική υπέρ των κολεγίων πολιτική αναβάθμισής τους, σε βάρος του δημόσιου πανεπιστημίου (αναβάθμιση που έφτασε στο σημείο να αναγνωρίζει σε τρίτες χώρες δικαιώματα χωρίς αμοιβαιότητα, κάτι που βεβαίως δεν επιβάλλεται από το ενωσιακό δίκαιο [15]), συμπληρώθηκε πρόσφατα με δύο έκτακτες ευνοϊκές νομοθετικές ρυθμίσεις:

Με τροπολογία του Υπ. Παιδείας [16] επιτράπηκε η συλλειτουργία παλαιών και νέων κολεγίων, ιδιωτικών σχολείων κ.α. εκπαιδευτηρίων, πρακτικά η συγχώνευσή τους, ώστε να λειτουργούν στο ίδιο κτίριο, με τις ίδιες γραμματείες κλπ, αφού καταργείται η απαγόρευση για  «συστέγαση, καθώς και από κοινού προβολή, αναγγελία, γνωστοποίηση, διαφήμιση ή επιγραφή  … εάν προκαλείται σύγχυση ή κίνδυνος σύγχυσης ή παραπλάνηση των καταναλωτών σχετικά με τον πάροχο των επί μέρους εκπαιδευτικών υπηρεσιών και το είδος, το επίπεδο και τον απονεμόμενο τίτλο των παρεχόμενων σπουδών».

Με τροπολογία του Υπ. Υγείας [17] παρακάμφθηκαν τα ΝΠΔΔ  επαγγελμάτων υγείας (όπως η μαιευτική, η φυσικοθεραπεία και η εργοθεραπεία) για την έκδοση βεβαίωσης - άδειας άσκησης επαγγέλματος με αναγνώριση επαγγελματικής ισοδυναμίας, όταν η εγγραφή στα σωματειακά ΝΠΔΔ είναι υποχρεωτική για τους αποφοίτους πανεπιστημίων, και ενώ αναμένεται (και, προσβλητικά για το θεσμό, προκαταλαμβάνεται) απόφαση του ΣτΕ πρότυπης δίκης που διεξάχθηκε πριν ένα χρόνο σχετικά με ακύρωση αποφάσεων αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας του ΑΤΕΕΝ.

Τα κολέγια είναι μια μορφή διασυνοριακής εκπαίδευσης αποικιακού τύπου, που ευδοκιμεί σε χώρες με προβληματικό εκπαιδευτικό σύστημα. Πιο έντιμο πολιτικά και χρήσιμο για τη χώρα θα ήταν η κυβέρνηση να έβαζε πραγματικά τάξη στο «Ελντοράντο» και να ανακτούσε την κρατική κυριαρχία στο χώρο αυτό (όπως ισχυρίζεται ότι επιχειρεί - βλ. [13]), αντί να ενισχύει τη στρέβλωση, κατασκευάζοντας το υβρίδιο των ΝΠΠΕ – νέων κολεγίων, τη φενάκη ιδιωτικού πανεπιστημίου, με παράλληλη συστηματική υπονόμευση του δημόσιου πανεπιστημίου και με θεσμική υπονόμευση και ευθεία επίθεση στο Σύνταγμα. Δεν είναι ιερή αγελάδα η απαγόρευση του άρθρου 16, ούτε τα ιδιωτικά πανεπιστήμια το άγιο δισκοπότηρο της εκπαίδευσης. Σε μια δημοκρατία το Σύνταγμα αναθεωρείται, αλλά η θεσμική αξία του πρέπει να μένει εκτός κομματικών ανταγωνισμών.

Η κυβέρνηση πορεύεται με ανακρίβειες και υπερβολές, που φτάνουν τα όρια της ψευδούς είδησης του τύπου «έρχεται η Σορβόννη». Παραπλανά την κοινή γνώμη, η οποία διαμορφώνεται έτσι ώστε να αποδέχεται τα ιδεολογήματα και τις ψευδεπίγραφες πολιτικές, και στη συνέχεια την καταγραφή της αποδοχής  την επικαλείται σαν απόδειξη ορθότητας ή πυξίδα των πολιτικών της (βλ. π.χ. δηλώσεις του Υπουργού Παιδείας ότι η συντριπτική πλειοψηφία είναι υπέρ των διαγραφών).

Αντί να παράγει επικοινωνιακές πομφόλυγες και να κινείται με βάση τις δημοσκοπήσεις σε φαύλο κύκλο, η κυβέρνηση οφείλει να καλλιεργήσει όρους ευρείας πολιτικής συναίνεσης για την αναθεώρηση του Συντάγματος και για την εκπαιδευτική πολιτική, και το πολιτικό σύστημα να ασχοληθεί στρατηγικά με την εκπαίδευση και την έρευνα ως πυλώνες της ανάπτυξης και του μέλλοντος της χώρας.

Δ Ι Ο Ι Κ Ο Υ Σ Α     Ε Π Ι Τ Ρ Ο Π Η 

Κ Ι Ν Η Σ Η Σ     Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Α Κ Η Σ      Α Ν Α Β Α Θ Μ Ι Σ Η Σ

 

Παραπομπές

[1] https://www.sorbonne.fr/toutes-les-universites/

[2] https://fr.wikipedia.org/wiki/Chancellerie_des_universit%C3%A9s

[3] https://www.sorbonne.fr/la-sorbonne/histoire-de-la-sorbonne/la-sorbonne-aujourdhui-et-ses-affectataires/  

[4] https://www.univ-spn.fr/

[5] Στο universityguru.com εμφανίζεται 43ο πανεπιστήμιο στη Γαλλία, https://www.universityguru.com/university/university-sorbonne-paris-nord-villetaneuse , αλλά  δεν εμφανίζεται στα 45 παρισινά πανεπιστήμια https://www.universityguru.com/universities-paris

[6] https://fr.wikipedia.org/wiki/Universit%C3%A9_Sorbonne-Paris-Nord

[7] https://nturanking.csti.tw/ranking/bySchoolName/University%20of%20Paris%20North%20-%20Paris%2013

[8] https://www.esos.gr/arthra/92038/kyb-ekprosopos-sorbonne-paris-nord-einai-ena-apo-ta-pleon-simantika-akadimaika-kai

[9] https://dsps.univ-paris13.fr/mention-droit/

[10] https://meilleurs-bachelors.fr/bachelor-droit.html

[11] https://www.letudiant.fr/classements/classement-des-licences-de-droit-et-sciences-politiques.html?page=3

[12] https://www.alfavita.gr/ekpaideysi/469748_idiotika-panepistimia-oi-11-aitiseis-poy-anamenetai-na-katatethoyn

[13] ομιλία Κ.Πιερρακάκη στη Βουλή 4/3/2024,  https://www.esos.gr/arthra/87203/k-pierrakakis-el-dorado-sti-metalykeiaki-ekpaideysi

[14] ΚΙΠΑΝ 15-2-2024,  «Όχι στα νέα κολέγια - Όχι στην παράκαμψη του Συντάγματος - Να ενισχυθεί πραγματικά το δημόσιο πανεπιστήμιο»,  https://kipan-aei.blogspot.com/2024/02/15.html

[15] «Η κυβέρνηση, επαναφέροντας  με το ν.4635/2019 (αρ. 168) διατάξεις του π.δ. 38/2010 που καταργήθηκαν με το ν.4610/2019 (αρ. 98), επέκτεινε, ως μη όφειλε, τις προβλέψεις για αναγνώριση επαγγελματικής ισοδυναμίας και σε υπηκόους και τίτλους όχι μόνο άλλου κράτους μέλους της Ε.Ε. αλλά και κάθε τρίτης χώρας», ΚΙΠΑΝ 20-1-2020, «Μείζον πλήγμα στη δημόσια τριτοβάθμια εκπαίδευση επιφέρουν οι διατάξεις του νέου νομοσχέδιου για τη χρηματοδότηση και τα κολέγια», https://kipan-aei.blogspot.com/2020/01/20-1-2020.html

[16] Ν.5176, ΦΕΚ A’ 17/07.02.2025,  Άρθρο 37: Συστέγαση διαφορετικών μονάδων παροχής εκπαίδευσης και κατάρτισης

[17] Ν.5173  ΦΕΚ Α’ 11/30.01.2025, Άρθρο 21: Επιτάχυνση διαδικασίας χορήγησης βεβαίωσης άσκησης επαγγέλματος για επαγγέλματα υγείας